Συνέντευξη στην εφημερίδα «Σαμπάχ», η οποία δημοσιεύθηκε στην ηλεκτρονική της έκδοση υπό τον τίτλο «Η κίνηση που άλλαξε την ισορροπία στην ανατολική Μεσόγειο» παραχώρησε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας τάχθηκε και πάλι υπέρ του διαλόγου με την Ελλάδα, αλλά κατηγόρησε την Ελλάδα ότι τορπιλίζει τις συνομιλίες κι ότι η πρόσκληση για τον 62ο γύρο των διερευνητικών δεν περιέχει ημερομηνία.
«Μπορούμε να λύσουμε τα διμερή μας ζητήματα με την Ελλάδα μόνο μέσω διαλόγου. Η μέθοδος, που προβλέπεται από το διεθνές δίκαιο, είναι να καθίσουμε πρώτα στο τραπέζι. Ανέκαθεν δηλώναμε ότι είμαστε έτοιμοι για αυτό. Η Ελλάδα ήταν αυτή που το απέφευγε. Αντί να μας μιλήσουν, προσπάθησαν να φέρουν το θέμα στην ΕΕ. Όταν τελικά κάθισαν στο τραπέζι, προσπάθησαν να αυξήσουν τις εντάσεις, για να ανατρέψουν τις συνομιλίες. Η παρενόχληση του ερευνητικού μας σκάφους Τσεσμέ και οι προκλητικές δηλώσεις των ελληνικών αρχών αποτελούν το τελευταίο παράδειγμα. Μια πρόσκληση ήρθε κατ’ αρχήν από την Αθήνα για τον επόμενο γύρο των συνομιλιών διαβούλευσης, αλλά η ημερομηνία δεν έχει διευκρινιστεί».
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου αναφέρθηκε επίσης στη θέση της Τουρκίας και το μέλλον των σχέσεων με την ΕΕ στην εξίσωση της ανασυγκροτημένης πλέον Μέσης Ανατολής και ανατολικής Μεσογείου, επισημαίνοντας ότι όλα τα μέρη, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αντιτίθενται στην πολιτική στη Λιβύη, αποδέχτηκαν ότι το πολιτικό έδαφος στη χώρα της βόρειας Αφρικής στρώθηκε από την Τουρκία.
Ο Τσαβούσογλου σημείωσε ότι αφενός η συνομιλία μεταξύ του προέδρου Ερντογάν και του Γάλλου προέδρου Μακρόν έστειλε θετικά μηνύματα περί ομαλοποίησης των σχέσεων, και αφετέρου ότι υπήρξαν συντονισμένες επαφές με την Αίγυπτο τόσο σε επίπεδο υπηρεσιών πληροφοριών όσο και υπουργείων Εξωτερικών, καθώς και ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει μια διαπραγμάτευση περί θαλάσσιας δικαιοδοσίας, σύμφωνα με την πορεία των σχέσεων. Προέβη δε και σε γενικότερες δηλώσεις σχετικά με την ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής.
Όσον αφορά τις επαφές με την Αίγυπτο, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας συνέχισε το «φλερτ» με το Κάιρο, υποστηρίζοντας ότι «έχουμε επαφές με την Αίγυπτο σε επίπεδο υπηρεσιών πληροφοριών και υπουργείων Εξωτερικών. Έχω συναντηθεί με τον (υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου) Samih Sukri πολλές φορές. Είχαμε πολύωρες συζητήσεις, φερειπείν, κατά τη διάρκεια των συναντήσεων των Ηνωμένων Εθνών, σχετικά με τον τρόπο βελτίωσης των σχέσεων. Σύμφωνα με την πορεία των σχέσεων, μπορεί να ξεκινήσει μια διαπραγμάτευση περί θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Θέλουμε να μιλήσουμε σε όλους, επειδή τασσόμαστε υπέρ του ισότιμου διαμοιρασμού», υποστήριξε, ενώ στη συνέχεια εξέφρασε την ενόχλησή του για τη στάση που κρατά το Ισραήλ στο θέμα της ανατ. Μεσογείου και της ενέργειας.
«Βλέπουμε ότι οι πρόσφατες συμφωνίες μεταξύ του Ισραήλ και ορισμένων χωρών της περιοχής δεν συμβάλλουν στις προσπάθειες για μία δίκαιη, περιεκτική και μόνιμη επίλυση της σύγκρουσης στην περιοχή, αλλά, αντιθέτως, ενθαρρύνουν το Ισραήλ να εμβαθύνει τις πολιτικές κατοχής του στα παλαιστινιακά εδάφη. Πρέπει τώρα να γίνει κατανοητό ότι δεν θα είναι δυνατή η συμβολή στην επίλυση της σύγκρουσης Παλαιστίνης-Ισραήλ με προτάσεις ασύμμετρες και άδικες, που αντίκεινται σε εδραιωμένες διεθνείς παραμέτρους».
Ο Μεβλούτ Τσαούσογλου επανέφερε για άλλη μια φορά την πρόταση για διεξαγωγή πολυμερούς διάσκεψης για τα ενεργειακά της ανατ. Μεσογείου ως παράδειγμα ειλικρινούς επιθυμίας του Ταγίπ Ερντογάν για συνεργασία.
«Τα ενεργειακά έργα, που επιχειρούν για πολιτικούς σκοπούς να αποκλείσουν την Τουρκία στην περιοχή μας, δεν έχουν καμία πιθανότητα επιτυχίας. Η πρόταση του προέδρου μας περί διοργάνωσης διάσκεψης για την ανατολική Μεσόγειο, που να συμπεριλαμβάνει όλες τις χώρες της περιοχής, είναι το τελευταίο παράδειγμα της ειλικρινούς επιθυμίας μας για συνεργασία. Το να καταστεί η ενέργεια μέσο ειρήνης εξαρτάται από την κοινή αντιμετώπιση αυτής της προσέγγισης από όλες τις χώρες της περιοχής και από την χρήση των πόρων σύμφωνα με τις αρχές της νομιμότητας και της δικαιοσύνης στη βάση του διεθνούς δικαίου. Υποβάλαμε την πρότασή μας στην ΕΕ με το πώς θα πρέπει να γίνει, ποιος θα πρέπει να συμμετέχει.
Μιλάμε για ισότιμο διαμοιρασμό. Αφήστε και τις δύο πλευρές να συμμετάσχουν στην Κύπρο. Αλλιώς, μπορούμε να έχουμε μια ξεχωριστή συνάντηση για αυτούς, σε ξεχωριστή πλατφόρμα. Αν μιλάμε για δίκαιη κατανομή, δεν φοβόμαστε να συναντηθούμε με την ε/κ πλευρά υπό αυτήν τη μορφή. Αλλά αν δεν θέλετε να συμμετάσχει η ΤΔΒΚ, ούτε η ε/κ πλευρά μπορεί να συμμετάσχει. Τότε θα έχουμε μια ξεχωριστή συνάντηση μαζί τους. Η ΤΔΒΚ και εμείς έχουμε επιδείξει εποικοδομητική ευελιξία μέχρι σήμερα. Δεν λέμε ‘εντάξει, ως εδώ, τέλος!’ Σύμφωνα με την πραγματικότητα του Κυπριακού, υποστηρίζουμε τη βούληση για λύση δύο κρατών με βάση την κυριαρχική ισότητα του τ/κ λαού», υποστήριξε και πάλι.
Ειδικότερα, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας κ. Τσαβούσογλου δήλωσε πως «η Τουρκία βρίσκεται στην καρδιά της ευρασιατικής γεωγραφίας, όπου οι επιπτώσεις των διαδικασιών αλλαγής στο διεθνές σύστημα και των κρίσεων γίνονται ιδιαίτερα αισθητές. Αυτή η περιοχή αντιμετωπίζει σήμερα πολλές προκλήσεις, καθώς η γεωπολιτική εξίσωση διαμορφώνεται εκ νέου. Εφαρμόζουμε την εξωτερική πολιτική μας με μια επιχειρηματική και ανθρωπιστική προσέγγιση. Συνεχίζουμε να εργαζόμαστε με μία ευσυνείδητη, εθνική, ηθική, προσανατολισμένη στον άνθρωπο προσέγγιση, η οποία βασίζεται στο διεθνές δίκαιο και το δίκαιο για την επίλυση των προβλημάτων, που ανακύπτουν στη Μέση Ανατολή. Στο σημείο όπου η διπλωματία βρίσκει αδιέξοδο, αναλαμβάνουμε την πρωτοβουλία, χρησιμοποιώντας τόσο την ήπια όσο και την σκληρή ισχύ, προκειμένου να κάνουμε του τραπέζι των διαπραγματεύσεων να λειτουργήσει. Για να ανοίξουμε το δρόμο για την ειρήνη και τη συνεργασία, παίζουμε παιχνίδια, όταν είναι απαραίτητο, και, όταν έρθει η ώρα, χαλάμε τα παιχνίδια, που στήνονται εναντίον μας.
Ο πρόεδρός μας απέστειλε θετικά μηνύματα, συμπεριλαμβανομένης της ομαλοποίησης των σχέσεων με τη Γαλλία. Κατά την επικοινωνία του με τον Μακρόν, συζητήθηκαν η Συρία, το Καραμπάχ και τομείς συνεργασίας. Ο Μακρόν είπε, ‘δεν είμαι εναντίον του Ισλάμ. Άνω του 17% του πληθυσμού μας είναι Μουσουλμάνοι. Όμως, υπάρχουν ορισμένες ομάδες, που χρησιμοποιούν το Ισλάμ, για να υποστηρίξουν το αντίθετο της ισότητας μεταξύ των δύο φύλων. Δεν θα είμαι ενάντια στο Ισλάμ. Έχουμε καλές σχέσεις με την τουρκική κοινότητα εδώ’. Από αυτήν την έποψη, τονίστηκε ότι πρέπει να συνεργαστούμε, προκειμένου να αποτρέψουμε τον μουσουλμανικό πληθυσμό να μάθει τα της θρησκείας από λάθος πηγές».
Αναφορικά με το σχέδιο δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «στοχεύει στο να εδραιώσει έτι περαιτέρω την ανεξαρτησία, την αμεροληψία και το κράτος δικαίου του νομικού συστήματος. Αυτή η διαδικασία έλαβε υπόψη τις αναφορές σημαντικών διεθνών οργανισμών, όπως είναι το Συμβούλιο της Ευρώπης, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τα Ηνωμένα Έθνη. Σε αυτήν τη διαδικασία, είχαμε, επίσης, διαβουλεύσεις με το Συμβούλιο της Ευρώπης και την ΕΕ. Η επέκταση του χώρου των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών θα συμβάλει, επιπλέον, στις σχέσεις μας με θεσμούς όπως είναι η ΕΕ και το Συμβούλιο της Ευρώπης».
