Μεταξύ άλλων, δήλωσε:
Ερωτηθείσα αν αλλάζει με την συμφωνία AUKUS η παγκόσμια πολιτική σκακιέρα
Ν.ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Να συμφωνήσουμε ότι αυτή η αποφαση ήταν μια απόφαση η οποία ψηνόταν εδώ και καιρό. Η ΕΕ, δυστυχώς, και κατά την άποψή μου λανθασμένα έμεινε απέξω από αυτή τη συζήτηση. Η ουσία του προβλήματος είναι ότι πλέον η αμερικάνική κοινή γνώμη η οποία διαφωνεί για όλα τα θέματα μεταξύ της συμφωνεί σε ένα θέμα. Και οι κοινωνικές και οι πολιτικές και οι οικονομικές δυνάμεις της χώρας συμφωνούν ότι η μεγάλη απειλή είναι η Κίνα και στρέφουν το ενδιαφέρον τους σχεδόν αποκλειστικά στον Ειρηνικό και απέχουν πλέον ή τουλάχιστον δεν ενδιαφέρονται στον βαθμό που ενδιαφερόντουσαν για τα θέματα τα οποία αφορούν τον Ατλαντικό δηλαδή την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Αυτό είναι μια αλλαγή την οποία θα πρέπει η Ευρώπη να μελετήσει σε βάθος και μια αλλαγή με την οποία θα πρέπει αύριο το πρωί να έχουμε και εμείς ως Ευρώπη μια πολύ συγκεκριμένη στρατηγική. Αυτό είναι ένα θέμα το οποίο θα απασχολήσει τους ευρωπαίους ηγέτες όλο το επόμενο χρονικό διάστημα. Κατά τη γνώμη μου μια πάγια θέση την οποία πολλές φορές μόνη μου υποστήριζα εδώ και πάρα πολλά χρόνια ότι η Ευρώπη οφείλει να έχει ένα δικό της αμυντικό σχήμα δηλαδή να μπορεί στρατιωτικά να επέμβει με απόφαση ευρωπαϊκή.
Ερωτηθείσα αν συμφωνεί με τη δημιουργία ευρω-στρατού
Ν.ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Όχι μόνο είμαι σύμφωνη αλλά είναι μια θέση την οποία υπερασπίζομαι πάρα πολλά χρόνια. Δεν θεωρώ ότι μπορείς να έχεις αποτελεσματική εξωτερική πολιτική, το οποίο για την Ευρώπη είναι μια ουτοπία, είναι κάτι το οποίο θέλουμε να αποκτήσουμε αλλά δεν έχουμε ποτέ μέχρι τώρα καταφέρει χωρίς να έχεις το στρατιωτικό σκέλος. Η ισχύς μιας εξωτερικής πολιτικής έχει την κάλυψη πάντα του στρατιωτικού σκέλους αυτής. Δεν νομίζω ότι το πρακτικό θέμα είναι το πρόβλημά μας, πρακτικά υπάρχει η εμπειρία του ΝΑΤΟ η οποία έχει υπάρξει. Ο ελληνικός στρατός είναι πάντοτε εθνικός στρατός αλλά είναι εθνικός στρατό ο οποίος συνεργάζεται και ήδη το κάνει δηλαδή και στη θάλασσα έχουμε κοινές περιπολίες ευρωπαϊκές, αυτό που είχε ενοχλήσει τόσο πολύ τον Ερντογάν τότε. Στο πρακτικό σκέλος κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχει καθόλου θέμα, το πολιτικό σκέλος είναι η μεγάλη απόφαση. Το πολιτικό σκέλος αν πραγματικά η Ευρώπη θα μπει σε αυτή την λογική και κατά τη γνώμη μου άσκηση σοβαρής εξωτερικής πολιτικής χωρίς να υπάρχει και αυτή η δυνατότητα δηλαδή της στρατιωτικής συνεργασίας και επέμβασης δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική.
Ερωτηθείσα αν εκτιμά ότι αποτελεί η Κίνα μια παγκόσμια απειλή ή είναι η πρόθεση των ΗΠΑ να τη «βγάλουν» από το παγκόσμιο παιχνίδι
Ν.ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Οι Ευρωπαίοι γενικώς έχουν μια διαφορετική άποψη δεν υποτιμούν τα προβλήματα της Κίνας γιατί είναι αναμφισβήτητα μεγάλα, ξεκινώντας από το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πηγαίνοντας σε διάφορες παρεμβάσεις τις οποίες έχει κάνει η Κίνα. Από την άλλη πλευρά δεν αντιμετωπίζουν με την ίδια ένταση οι Ευρωπαίοι με την οποία αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ. Για την Ευρώπη είναι μακριά ο Ειρηνικός. Ο Ειρηνικός έχει συγκεκριμένα προβλήματα δηλαδή από την Αυστραλία μέχρι την Ταιβάν, μέχρι τα θέματα που έχουνε στην περιοχή εμάς μας φαντάζουν πάρα πολύ μακριά για τις ΗΠΑ δεν είναι μακριά. Για τις ΗΠΑ είναι θέματα τα οποία τους απασχολούν πάρα πολύ και έχουν φέρει το πρόβλημα αυτό στην πρώτη θέση από το σύνολο των θεμάτων που απασχολούν την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Είναι διαφορετική η θεώρηση γιατί είναι διαφορετικά τα συμφέροντα και επειδή όπως ξέρετε τα συμφέροντα καθοδηγούν τις στρατηγικές των χωρών, τα συμφέροντα της Ευρώπης υπάρχουν στην περιοχή, βλέπε Γαλλία. Η Γαλλία έχει συγκεκριμένα συμφέροντα στην περιοχή αλλά οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες έχουν πολύ λιγότερα συμφέροντα στην περιοχή για να μην συνυπολογίσουν και τις άλλες σχέσεις οι οποίες ισορροπούν στην Κίνα. Αλλά βλέπετε ότι ακόμα και σε ένα ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχουν θέματα τα οποία έχουν ανοίξει δηλαδή στην Αγγλία ο κινέζος πρέσβης δεν μπορεί να μπει στο κοινοβούλιο, η Ελλάδα έχασε την πρέσβη της μέσα σε μια νύχτα και δεν έχει αντικατασταθεί ακόμα ο κινέζος πρέσβης. Πάντοτε υπάρχουν θέματα τα οποία είναι ανοιχτά και τα οποία πρέπει κανένας να συνυπολογίσει αλλά για να μην χάσουμε τη μεγάλη εικόνα. Η μεγάλη εικόνα αυτή τη στιγμή είναι ότι η Ευρώπη πρέπει να πάρει την απόφαση της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού στρατού ο οποίος να μπορεί, με απόφαση ευρωπαϊκή, να παρέμβει.
Ερωτηθείσα αν πρέπει να ανησυχεί η Ελλάδα για τις σχέσεις ΗΠΑ –Γαλλίας
Ν.ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Καμία διάσταση όταν δημιουργείται μεταξύ συμμάχων δεν είναι ευχάριστη. Από εκεί και πέρα η Ελλάδα έχει καταρχήν ετοιμάσει το πενταετές σχέδιο στρατιωτικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ, ένα σχέδιο εξαιρετικά σημαντικό. Οι σχέσεις ΗΠΑ – Ελλάδος δεν ήταν ποτέ σε καλύτερο σημείο από ότι είναι σήμερα και δεν μιλάω μόνο για τη βάση της Σούδας η οποία είναι ανεκτίμητης αξίας για τις ΗΠΑ. Δεν υπάρχει τέτοιου είδους βάση σχεδόν πουθενά παγκοσμίως, από την άλλη μεριά έχουμε τις υπόλοιπες Αλεξανδρούπολη, Λάρισα κλπ. Μια στρατιωτική συνεργασία η οποία αναμφισβήτητα αποφέρει πάρα πολλά οφέλη στην Ελλάδα και το ότι θα είναι πενταετίας είναι μια σωστή απόφαση γιατί η πενταετία επιτρέπει μια πολύ μεγαλύτερη βεβαιότητα για επενδύσεις οι οποίες θα γίνουνε, και αυτές οι επενδύσεις είναι μεγάλες επενδύσεις από τις οποίες η Ελλάδα θα έχει οικονομικό όφελος άρα κατά τη γνώμη μου πολύ σωστά γίνονται με αυτό τον τρόπο. Και δεύτερον οι σχέσεις με τη Γαλλία είναι επίσης πάρα πολύ στενές οι οποίες προχωρούν και πάντοτε η Ελλάδα και η Γαλλία θα εξακολουθήσουν να έχουν πάρα πολύ στενές σχέσεις και εντός της ΕΕ αλλά και στον αμυντικό τομέα. Διότι πρώτον υπάρχει παράδοση στο θέμα, δεύτερον οι Γάλλοι είναι πάρα πολύ ξεκάθαροι και μας έχουν σταθεί σε πάρα πολλές περιπτώσεις ιδιαίτερα στις εντάσεις τις οποίες είχαμε με την Τουρκία και τρίτον είναι η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη σήμερα στην Ευρώπη. Άρα είναι αυτονόητο ότι η στενή συνεργασία Ελλάδος –Γαλλίας θα συνεχιστεί με τον ίδιο τρόπο που υπάρχει σήμερα. Είδατε την ανακοίνωση για τα υπόλοιπα RAFALE, τα RAFALE έχουν ενοχλήσει πάρα πολύ τους γείτονες μας διότι οι Τούρκοι δεν είναι αφελείς ξέρουν πολύ καλά τι σημαίνει μια μοίρα RAFALE για τις ισορροπίες στο Αιγαίο αλλά κατά την άποψή μου είναι σωστή απόφαση να προχωρήσει κανένας σε ισχυρή άμυνα αν θέλει να έχει επιτυχία στη διπλωματία. Δεν έχουμε να διαλέξουμε.
Ερωτηθείσα αν πιστεύει ότι ενισχύεται η Τουρκία από την αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν
Ν.ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Είναι βέβαιο ότι οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν επέτρεψαν στον Ερντογάν να θεωρεί ότι αναβαθμίζεται ο ρόλος της Τουρκίας. Γιατί αναβαθμίζεται ο ρόλος της Τουρκίας; Πρώτον γιατί έχει ένα πολύ ισχυρό στρατό άρα έχει τη δυνατότητα εύκολα να στείλει στρατιώτες στην Καμπούλ και δεύτερον παρουσιάζει τον εαυτό του ως περίπου τον αρχηγό του Ισλάμ και άρα έχει τη δυνατότητα να συνομιλεί με τους Ταλιμπάν. Σε ένα βαθμό αυτό έχει βάση ότι ένας μουσουλμάνος ηγέτης σαν τον Ερντογάν έχει τη δυνατότητα να μιλάει μια γλώσσα με τους Ταλιμπάν την οποία πολύ πιο δύσκολα θα μιλήσει ένας χριστιανός ή ένας δυτικός ηγέτης. Αυτό έχει βάση προϋποθέτει όμως αυτό μια σχέση εμπιστοσύνης την οποία δυστυχώς δεν έχει και δεν μπορεί να κερδίσει ο Ερντογάν. Δηλαδή στην εξωτερική πολιτική σχεδόν το 100% μιας αποτελεσματικής εξωτερικής πολιτικής βασίζεται στην εμπιστοσύνη την οποία έχουν οι χώρες μεταξύ τους. Ο συνομιλητής σου δηλαδή πρέπει να ξέρει ότι αυτά που του λες ισχύουν, ο Ερντογάν στην προσπαθεί του να παίξει ένα παιχνίδι ισοτιμίας με τις μεγάλες δυνάμεις παίζει ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις προσπαθώντας να κρατήσει δύο καρπούζια στην ίδια μασχάλη οπότε αναγγέλλει συνάντηση με τον Πουτιν βρισκόμενος στην Αμερική και ζητώντας από τον Μπάιντεν ραντεβού. Το ραντεβού βεβαίως δεν έγινε και από την άλλη μεριά η αμφισβήτηση της αξιοπιστίας των λεγόμενών του παίρνει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις άρα την αναβάθμιση την οποία περίμενε να έχει από τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν δεν την βλέπω να του τι δίνουν οι υπόλοιπες χώρες.
Αναφορικά με την εξαγγελία Ερντογάν για συνάντηση με τον έλληνα Πρωθυπουργό
Ν.ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Ο Ερντογάν έκανε μια προσπάθεια να εμφανιστεί στον ΟΗΕ ως διαλλακτικός, ως ο ηγέτης ο οποίος θέλει συνομιλεί, να μιλάει με βάση το διεθνές δίκαιο και τα λοιπά. Μέσα σε αυτή τη στρατηγική φαντάζομαι ότι εξήγγειλε ένα ραντεβού με τον κ. Μητσοτάκη το οποίο ούτε πρακτικά ήταν δυνατόν να γίνει διότι ο ένας φεύγει την ημέρα που ο άλλος φτάνει άρα πρακτικά ήταν δύσκολο. Θα έπρεπε να αλλάξει το πρόγραμμά του ο Ερντογάν να μείνει περισσότερο στην Νέα Υόρκη για να γίνει ένα ραντεβού με τον κ. Μητσοτάκη. Άρα δεν είχε τεθεί το θέμα καθόλου. Επί της αρχής ο Κυρ. Μητσοτάκης δεν έχει κανένα πρόβλημα να δει τον Ερντογάν οποτεδήποτε τον συναντήσει έχει την ευκαιρία από κοντά να του πει τις ελληνικές θέσεις, να του πει τις ελληνικές κόκκινες γραμμές, να του εξηγήσει που βρισκόμαστε κλπ. Δεν υπάρχει δηλαδή πρόβλημα επί της ουσίας να συναντήσει ο ένας τον άλλο αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση πρακτικώς δεν ήταν δυνατόν.
Ερωτηθείσα αν εκτιμά ότι η εμπέδωση του νέου δόγματος δηλαδή της επιστροφής στην κοινοπολιτεία από την πλευρά της Βρετανίας μπορεί να σηματοδοτήσει εξελίξεις στο Κυπριακό
Ν.ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Όλη αυτή η λογική δεν έχει σαν στόχο το Κυπριακό, δεν έχει σαν στόχο εμάς. Έχει σαν στόχο τον Ειρηνικό. Ο τρόπος με τον οποίο το χειριστήκανε και οι ΗΠΑ και η Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο κατά την άποψή μου ήταν αν μη τι άλλο διπλωματικά περίεργο για να το πω ευγενικά, χωρίς μια λογική. Δεν μπορώ να εξηγήσω αυτή την μυστικοπάθεια την οποία είχανε δηλαδή να συναντώνται στην Κορνουάλλη και να ανταλλάσσουν μηνύματα και ταυτόχρονα πίσω από την πλάτη κάποιων να κάνουν μια τέτοια συνεργασία αλλά τέλος πάντων όπως ξέρετε στην εξωτερική πολιτική δεν κλαίς πάνω από το χυμένο γάλα αλλά βλέπεις τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας προσπαθεί να υποστηρίξει τα συμφέροντά του. Το θέμα του Κυπριακού είναι ένα θέμα στο οποίο οι θέσεις οι τουρκικές, και από το Ηνωμένο Βασίλειο που είναι πράγματι η πιο φιλική προς την Τουρκία χώρα, αλλά και από το Ηνωμένο Βασίλειο δεν υπάρχει χώρα η οποία θα μπει στη λογική στην οποία βρίσκεται σήμερα ο κ. Τατάρ και ο κ. Ερντογάν δηλαδή περί των δύο χωρών. Δεν υπάρχει καμία χώρα η οποία να μην έχει πει ότι στηρίζει τις αποφάσεις του ΟΗΕ και μόνο τις προτάσεις τις οποίες έχει κάνει ο ΟΗΕ. Άρα ακόμα και εκεί δεν τους παίρνει τους Εγγλέζους να αλλάξουν θέση.
Αναφορικά με την παρουσία στου Αρχιεπισκόπου Ελπιδοφόρου στα εγκαίνια του «Τουρκικού κέντρου» στη Νέα Υόρκη
Ν.ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Αντιλαμβάνομαι τη δυσφορία, δεν υπάρχει κανένας ο οποίος να μην ενοχλήθηκε με την εικόνα από την άλλη μεριά να μην ξεχνάμε ότι ο Αρχιεπίσκοπός Ελπιδοφόρος εκπροσωπεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο βρίσκεται στην Πόλη, απαρτίζεται από τούρκους πολίτες και υπάρχει πάντοτε μια ιδιομορφία στις σχέσεις τις οποίες κρατάει το Οικουμενικό Πατριαρχείο, και είναι υποχρεωμένο να κρατήσει, με την εκάστοτε τουρκική ηγεσία οπότε ας μην κρίνουμε επιπόλαια μια κίνηση του Ελπιδοφόρου ο οποίος είναι αναμφισβήτητα ένας μεγάλος ιεράρχης και ο οποίος έχει κάνει πάρα πολύ μεγάλο έργο σε αυτό τον ενάμιση χρόνο που βρίσκεται στις ΗΠΑ. Ας είμαστε λίγο προσεκτικοί όταν ρίχνουμε το «ανάθεμα», σίγουρα είχε κάποιους λόγους ο Ελπιδοφόρος για να το κάνει αυτό.
Αναφορικά με την επίσκεψη του κ. Ιμάμογλου στην Αθήνα
Ν.ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ: Οι σχέσεις πάντοτε της τοπικής αυτοδιοίκησης και η διπλωματία των πόλεων είναι μια παλαιά και δοκιμασμένη και σωστή πολιτική. Την έχω εφαρμόσει και εγώ, θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί η τοπική αυτοδιοίκηση είναι το πρώτο κύτταρο εξουσίας το οποίο είναι πιο κοντά στους λαούς και κατά τα ψέματα οι λαοί επιθυμούν ειρήνη, ευημερία και επίλυση των προβλημάτων άρα στο βαθμό που μια τέτοιου είδους συνεργασία μπορεί σταδιακά να δημιουργήσει έστω και ένα ψήγμα μεταξύ των λαών είναι μια χρήσιμη, για να μην πω απαραίτητη πολιτική. από ότι αντιλαμβάνομαι οι συναντήσεις μεταξύ Μπακογιάννη-Ιμάμογλου πήγαν πολύ καλά, μίλησαν ανοιχτά και υπήρξαν και οι σχετικοί συμβολισμοί όπως πχ ο συμβολισμός του δώρου που έκανε ο Μπακογιάννης στον Ιμάμογλου της φωτογραφίας του Ελευθερίου Βενιζέλου. Είναι μια πολιτική η οποία σίγουρα διευκολύνει και μετά βεβαιότητας δεν βλάπτει.
