Ο βραβευμένος με Πούλιτζερ, Ιρλανδός ποιητής και ακαδημαϊκός Paul Muldoon, σε μια ανάπαυλα από τις διαλέξεις του στο Πανεπιστήμιο του Princeton, παρουσίασε το μουσικό-λογοτεχνικό του έργο “το πικ-νικ του Muldoon” στο Φεστιβάλ Παξών. Η πρόσκληση του έγινε στα πλαίσια του αφιερώματος στην κουλτούρα της Ιρλανδίας, μια ενότητα του φεστιβάλ που διεξάγεται κάθε χρόνο με μεγάλη συμμετοχή της πολυμελούς τοπικής Ιρλανδικής παροικίας.
Η Φαίη Λύχνου, γνήσιο τέκνο του νησιού, και ψυχή του φεστιβάλ, με περίμενε για να με παραλάβει στο αγκυροβόλι των Παξών. Εν αγνοία μου, η συνέντευξη είχε προγραμματισθεί να γίνει αμέσως μόλις πατήσω το πόδι μου στο νησί. Έτσι πριν καλά καλά το καταλάβω, ύστερα από μια σύντομη διαδρομή στους στριφογυριστούς και κακοτράχαλους δρόμους των Παξών, βρέθηκα στο γραφικό λιμανάκι του Λογγού να συνομιλώ αμήχανα με ένα ιερό τέρας της σύγχρονης ποίησης. Ο Paul Muldoon, με την ευθύτητα που χαρακτηρίζει συχνά ανθρώπους της πατρίδας του, με προειδοποίησε εξαρχής. “Σε παρακαλώ, μόνο μην με παρουσιάσεις να λέω χαζομάρες
Για τον Muldoon, η ποίηση είναι μια μειοψηφική υπόθεση. Παραμένει όμως ένα εργαλείο αυτογνωσίας, που με την διάχυση του στις λεγόμενες λαϊκές τέχνες αποκτά μαζικό αντίκτυπο. Η μεταφορά, τυπικό εργαλείο στην ποίηση, μέσω της εναλλακτικής ματιάς που προσφέρει, είναι ικανή να μετατοπίσει την αντίληψη της πραγματικότητας. Η Κέλτικη κληρονομιά του αχνοφαίνεται, όταν δέχεται την έμπνευση και δηλώνει ενεργούμενο της Αγγλικής γλώσσας και του συλλογικού ασυνείδητου. Αυτή η επαναστατικότητα στο έργο του Muldoon, δένει πολύ καλά με το αειθαλές πνεύμα της ροκ μουσικής, αλληλοσυμπλήρωση συγγενικών συστημάτων με σύνορα ρευστά.
Το πικ-νικ του Muldoon, όπως ανέβηκε στην σκηνή του Παλιού Δημοτικού Παξών, είναι ένα πολυδιάστατο καλλιτεχνικό δρώμενο, κατά την διάρκεια του οποίου ο Ιρλανδός παντρεύει την πρόζα με μουσική. Αυτό το καταφέρνει εναρμονίζοντας το ρυθμό και το ύφος του λόγου του, με την μουσική παρουσία του εκάστοτε καλεσμένου μουσικού σχήματος. Το συγκρότημα Horslip, ένα θρύλος του κέλτικου ροκ που μεσουράνησε κατά την διάρκεια της δεκαετίας του εβδομήντα, ήταν από πολλές απόψεις, η ιδανική μουσική επένδυση για τις συνειρμικές ακροβασίες της ποίησης του Muldoon.
Οι δικοί μας “Αργοναύτες” σε αυτό το μουσικό και λογοτεχνικό ταξίδι, οι “Iernis” έριξαν“γέφυρες” πολιτισμού από την Ελληνική πλευρά, με το Γελαστό Παιδί του Θεοδωράκη.
Το διαχρονικό μουσικό υπόβαθρο των κοινωνικών αγώνων στην Ελλάδα είναι στην πραγματικότητα ένα δάνειο από την Ιρλανδία. Μια μπαλάντα που μιλά για θυσίες, και εξυμνεί τον μάρτυρα του αγώνα για ανεξαρτησία. Όπως λοιπόν προκύπτει, η δύναμη των πραγμάτων που ενώνουν τους δύο λαούς είναι μεγάλη και δημιουργεί συναισθηματικές “συνηχήσεις”, κοινά μοτίβα και παράλληλες ευαισθησίες. Το γεγονός αυτό και την βαρύτητα του αντιλήφθηκε η Πρέσβης της Ιρλανδίας, Iseult Fidgerald, που παρευρέθηκε και μίλησε κατά την έναρξη της εκδήλωσης
Η βραδιά έληξε πανηγυρικά, με όλους τους συντελεστές επί σκηνής και σύσσωμο το Ιρλανδικό στοιχείο των Παξών, άνθρωποι κάθε ηλικίας, να χορεύουν χτυπώντας παλαμάκια και να τραγουδούν αγκαλιασμένοι.Τα κοινά των λαών μας φανερώθηκαν γιορτινά και επισφραγίστηκε έτσι η συμφωνία. Ακολούθησε άταχτη αποχώρηση από το νησί, το επόμενο πρωί, καθότι ο καιρός άλλαζε και όλοι φοβούνταν τον πιθανό αποκλεισμό. Έμεινα στο κατάστρωμα να κοιτάω το νησί να ξεμακραίνει. Ο Ιρλανδός ποιητής μου “τηγάνισε” το μυαλό. Αυτό λέει οφείλει να κάνει η ποίηση, να σε αναγκάζει να αλλάξεις οπτική με τρόπο αναπάντεχο. Από την άλλη σκεφτόμουν τους ανθρώπους του φεστιβάλ,που μας έφεραν σε επαφή με αυτό τον άνθρωπο του πνεύματος. Μεγάλο προνόμιο!
Όταν ένα φεστιβάλ καταφέρει να διατηρήσει την ύπαρξη του σε βάθος χρόνου, γίνεται de facto θεσμός και αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του τόπου. Το Φεστιβάλ Παξών, που εύλογα κατατάσσεται στην κατηγορία των de facto θεσμών, μας υποχρέωσε για μια ακόμα χρονιά να στρέψουμε το βλέμμα μας στο ακριτικό νησί, όχι για λάθος λόγους.
