Ο κ. Γεραπετρίτης, στην αρχική του τοποθέτηση, ξεκαθάρισε ότι πλέον καμία κρίση δεν έχει τοπικό χαρακτήρα αλλά αποκτά περιφερειακές και παγκόσμιες διαστάσεις.
Για τις σοβαρές προκλήσεις στη Μέση Ανατολή
και τον υπόλοιπο κόσμο, μετά τον πόλεμο του Ισραήλ με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, μίλησαν στην 27η Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης του Economist, ο Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Γουές Μίτσελ και ο Ντέιβιντ Χάρις.
Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, στην αρχική του τοποθέτηση, ξεκαθάρισε ότι πλέον καμία κρίση δεν έχει τοπικό χαρακτήρα αλλά αποκτά περιφερειακές και παγκόσμιες διαστάσεις. «Δεν υπάρχει κανένα θέμα αμιγώς εθνικό ή περιφερειακό ή οικουμενικό. Κάθε κρίση αντανακλά σε ένα επίπεδο εθνικό, ευρύτερο ή παγκόσμιο. Οι μεγάλες παγκόσμιες προκλήσεις είναι αυτές που διαμορφώνουν πλέον το πλαίσιο στον κόσμο μας» ανέφερε χαρακτηριστικά. Και πρόσθεσε ότι αυτήν τη στιγμή η ανθρωπότητα βρίσκεται αντιμέτωπη με 5 παγκόσμιες προκλήσεις:
1. Κλιματική κρίση
2. Επισιτιστική κρίση
3. Επιθετικότητα – Αναθεωρητισμός
4. Μεταναστευτικό
5. Υγεία
Γιώργος Γεραπετρίτης: Βιώνουμε όλοι πολέμους στην γειτονιάς μας που θεωρούσαμε αυτονόητο μετά από δεκαετίες μερικής ηρεμίας στην Ευρώπη ότι δεν θα συνέβαινα
Όπως είπε, κάθε μία από αυτές τις παγκόσμιες κρίσεις έχουν τρία κοινά χαρακτηριστικά:
1. Δεν έχουν τόπο και χρόνο, καθώς οι αντανακλαστικές συνέπειες τους αγγίζουν τους πάντες.
2. Κατάρριψη των βεβαιοτήτων. «Βιώνουμε όλοι πολέμους στην γειτονιάς μας που θεωρούσαμε αυτονόητο μετά από δεκαετίες μερικής ηρεμίας στην Ευρώπη ότι δεν θα συνέβαιναν» σημείωσε ο Γιώργος Γεραπετρίτης. Και προειδοποίησε: «Ο αναθεωρητισμός είναι στην πόρτα μας και δεν πρέπει να θεωρούμε τίποτα βέβαιο».
3. Οι οικουμενικές κρίσεις δεν αντιμετωπίζονται με οικουμενικές λύσεις. Ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας αναφέρθηκε σε μια αποστροφή του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο: «Ο συμβιβασμός έχει καταντήσει να είναι μια βρόμικη λέξη». Σύμφωνα με τον κ. Γεραπετρίτη, «υπάρχει δυσκολία να συζητήσουμε για κοινά προβλήματα που αγγίζουν το σήμερα και το αύριο. Να έχουμε μια διαβουλευτική στάση απέναντι στα πράγματα».
Και έφερε ως ένα ακόμη παράδειγμα την ατζέντα στο πρόσφατο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ: πόλεμος στην Ουκρανία, κρίση στο Σαχέλ, κρίση στα Βαλκάνια με έμφαση την ένταση στο Κόσοβο, κρίση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, Μέση Ανατολή. «Μία έδρα με τεράστια αντανάκλαση στον υπόλοιπο κόσμο» συμπλήρωσε ο Γιώργος Γεραπετρίτης. Για την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας έκανε λόγο για μια «μεγάλη δοκιμασία για όλους μας». Και εξήγησε: «Είναι ένα θέμα που βρίσκεται στην αιχμή της εξωτερικής πολιτικής τόσο της Ευρώπης όσο και του Αραβικού Κόσμου».
Στη συνέχεια ο Γιώργος Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στην ξεκάθαρη θέση της Ελλάδας στον πόλεμο του Ισραήλ με τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας: Καταδίκη των σφαγών της Χαμάς, άμεση απελευθέρωση των ομήρων, άνοιγμα ανθρωπιστικών διαδρόμων και αποστολή βοήθειας στους αμάχους και διεθνή διάσκεψη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για την ειρηνική επίλυση της κρίσης στη Μέση Ανατολή.
Όπως είπε, η στάση αυτή οδήγησε σε ένα ισχυρό διπλωματικό κεφάλαιο για την Ελλάδα. «Συνομιλούμε με Ισραήλ και με Αραβικό Κόσμο». Και ξεκαθάρισε: «Εμείς πάντα θα είμαστε στην πλευρά της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών με βάση το Διεθνές Δίκαιο και θα στηρίζουμε το δικαίωμα των κρατών να αμύνονται στις επιθέσεις, στο όριο πάντα που καθορίζει το Διεθνές Δίκαιο».
Κλείνοντας επανέλαβε τη δέσμευση της Ελλάδας για δύο κράτη στη Μέση Ανατολή, με την Παλαιστίνη να έχει ως πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ σε μια περιοχή όπου θα επικρατεί η ηρεμία, η ειρήνη και η εδαφική ακεραιότητα, όπου η τρομοκρατία δεν έχει καμία θέση.
Μίτσελ: Βρισκόμαστε στην πρώτη φάση αυτού που θα μπορούσε να γίνει παγκόσμια κρίση
«Η επίθεση της Χαμάς ήταν ένα σοκ για όλους μας, μία πράξη αγριότητας που διαπράχτηκε σε μεγάλη κλίμακα, μία βάρβαρη και σατανική επίθεση», ανέφερε με τη σειρά του ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Γουές Μίτσελ. Δεν είναι ακόμα σαφές το τι μπορεί να σημαίνει αυτό από άποψη γεωπολιτικής στη Μέση Ανατολή. Το ισραήλ όμως έχει δικαίωμα να δράσει να προστατεύσει τον λαό του και αξίζει την πλήρη υποστήριξή μας. «Η κατάσταση στη Γάζα έχει σοβαρές επιπτώσεις στη στρατηγική των ΗΠΑ. Υπάρχουν μεγάλες συγκρούσεις σε 2 από τις 3 μεγαλύτερες πλευρές του κόσμου. Έχουμε πόλεμο στην Ευρώπη και κρίση στη Μέση Ανατολή. Βρισκόμαστε στην πρώτη φάση αυτού που θα μπορούσε να γίνει παγκόσμια κρίση της εποχής μας. Η Ουκρανία, το Ισραήλ και η Ταϊβάν είναι δημοκρατίες, με τη σταθερότητά τους να εξαρτάται όπως είδαμε από την ικανότητα και την πολιτική βούληση των ΗΠΑ να αποτρέψει την επιθετικότητα» τόνισε και συνέχισε: «Επί του παρόντος δεν διαθέτουμε στρατό ικανό να ανταπεξέλθει σε δύο μέτωπα, έτσι το στρατηγικό πρόβλημα των ΗΠΑ είναι πως πρέπει να ανταποκριθούμε στις δυσκολίες και τις επείγουσες κρίσεις της ΕΕ και της Μέσης Ανατολής, χωρίς να θέσουμε σε κίνδυνο την ικανότητά μας να αντιμετωπίσουμε μία κινεζική επίθεση στην Ταϊβάν. Η επίθεση του Πούτιν στην Ουκρανία μας δίνει την ευκαιρία να εντοπίσουμε αυτούς τους κινδύνους. Ο ασθενέστερος από τους 2 κύριους αντιπάλους μας κινήθηκε ανίκανα σε ένα χρονοδιάγραμμα ταχύτερο από ότι η Κίνα μπορούσε να ανταποκριθεί».
Η επιταχυνόμενη παγκόσμια κρίση μπορεί να κάνει δελεαστική στον Σι τΖινπίνγκ να επανεξετάσει το χρονοδιάγραμμά του
«Βρίσκω καλούς λόγους, ριζωμένους στα συμφέροντα της Κίνας για να επιλέξει τον πόλεμο. Η οικονομία της Κίνας αγωνίζεται και ο στρατός έχει μικρή εμπειρία. Η ιστορία είναι γεμάτη πολέμους, αναμφισβήτητο το γεγονός ότι η Κίνα ετοιμάζει πόλεμο, διεξάγει αεροπορικές κινήσεις γύρω από την Ταϊβάν 24 ώρες το 24ωρο, καθέλκυσε το τρίτο της αεροπλανοφόρο και προχωράει προς το να έχει 1000 πυρηνικές κεφαλές έως το 2030. Είναι πιθανό ο κόσμος να κάνει ένα βήμα πίσω από το χείλος του γκρεμού; Η δουλειά των ηγετών είναι να σχεδιάζουν ότι το χειρότερο θα αποφευχθεί ή βεβαιωθούν ότι είμαστε προετοιμασμένοι αν δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι πρέπει να πάρουν δύσκολες αποφάσεις. Πρέπει να δράσουμε επειγόντως ώστε η Ταϊβάν να έχει την κατάλληλη άμυνα, να αυξήσουμε τις αμυντικές δαπάνες, κάτι πολύ δύσκολο. Μπαίνουμε σε μία εποχή δύσκολων αποφάσεων. Αυτό που συμβαίνει σε Ουκρανία και Ισραήλ φαινόταν αδιανόητο πριν λίγα χρόνια, πρέπει να κινηθούμε επειγόντως για να διαφυλάξουμε τις σχέσεις με τους συμμάχους μας και το μέλλον για τα παιδιά μας», ανέφερε.
Ντέιβιντ Χάρις: Απαιτείται μία θαρραλέα ηγεσία
Έπειτα, τον λόγο πήρε ο διευθύνων σύμβουλος της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής κ. Ντέιβιντ Χάρις ο οποίος τόνισε ότι θα απαιτηθεί αντίστοιχη θαρραλέα και εκτός των συνηθισμένων πλαισίων εμπνευσμένη ηγεσία «Η εταιρική σχέση με το Ισραήλ δεν θα μπορούσε να είναι πιο ισχυρή, ξεκάθαρο παράδειγμα του που βρισκόμαστε η επίσκεψη των ηγετών Ελλάδας-Κύπρου στη χώρα ανέφερε. Και συνέχισε: «Έχω πολλά μέλη της οικογένειάς μου στο Ισραήλ, έχουμε συγγενείς και φίλους όλοι νιώθουν το τραύμα των εξελίξεων. Μέσα σε μία στιγμή οι Ισραηλινοί ενώθηκαν σαν μία γροθιά και είναι αποφασισμένοι. Τα ερωτήματα μακροπρόθεσμα είναι πολύ ουσιαστικά:
1. Το πρώτο, οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να συγκεντρώσουν τη διεθνή ηγεσία κατά των απειλών με τρόπο βιώσιμο και όχι με πισωγυρίσματα
2. Θα μπορέσει η ΕΕ να αναδείξει τις δυνατότητες που έχει για να αντιμετωπίσει αυτήαυτές τις προκλήσεις με ισχύ;
3. Η ΕΕ θα έρθουν πιο κοντά με το Ισραήλ; Η ΕΕ δημιουργούσε πολιτικά ναρκοπέδια σε αυτή τη σχέση. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός τονίζει πως αν δεν κερδίσει το Ισραήλ τον πόλεμο, η ΕΕ θα πρέπει να τον αντιμετωπίσει όλο και πιο έντονα
4. Υπάρχουν ακόμα κάποιοι που έχουν την ψευδαίσθηση ότι το Ιράν είναι αξιόπιστος ως εταίρος για μία πυρηνική συμφωνία; Μία τέτοια επίθεση δεν θα μπορούσε να εξελιχθεί σε τέτοια κλίμακα δίχως την παρέμβαση του Ιράν.
5. Επίσης το Κατάρ, μία χώρα με βαθιές τσέπες. Έχει καταφέρει να εμπλακεί σε κάθε ζήτημα, όμως είναι χρηματοδότης της μουσουλμανικής κοινότητας από την οποία προέκυψε η Χαμάς. Θα λάβει θέση, υπέρ μίας από τις δύο πλευρές;
6. Τέλος, δεν ξέρουμε τη θέση της Τουρκίας απέναντι στη Χαμάς. Πρέπει να υπάρξει ένα όραμα που να καθιστά σαφές το ποιος είναι με ποια πλευρά.
7. Επίσης αρχίζουμε να επιστρέφουμε το όραμα του άνθρακα και του χάλυβα, κάτι που δεν μπορεί όμως να γίνει εν μέσω πολέμου. Ας αρχίσουμε να αναπτύσσουμε τις θέσεις αλληλεξάρτησης μεταξύ των χωρών, προκειμένου να καταλήξουμε σε ειρηνική συνύπαρξη μέσα στο παλίσιο των συμφωνιών του Αβραάμ.
8. Παράλληλα η εικόνα των πολιτών που κάνουν πορείες υποστηρίζοντας μία γενοκτόνο οργάνωση, τη Χαμάς και κουνώντας σημαίες, κάτι που εγείρει πολλά ερωτήματα.
Τα ζητήματα είναι σημαντικά και περίπλοκα με πολλούς να υποκρίνονται πως δεν τα βλέπουν και πως θα τα λύσει η επόμενη γενιά.
